10 ปราสาทหิน ขอมโบราณ ในไทย แหล่งประวัติศาสตร์ โบราณสถาน สำคัญ

[siritidaphon]

10 ปราสาทหิน ขอมโบราณ ในไทย แหล่งประวัติศาสตร์ โบราณสถาน สำคัญ

ประเทศไทยเป็นที่ตั้งของปราสาทหินขอมโบราณจำนวนมาก ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าที่สะท้อนถึงความรุ่งเรืองของอาณาจักรขอม (หรืออาณาจักรกัมพูชาในปัจจุบัน) ที่เคยมีอิทธิพลในภูมิภาคนี้ โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคกลางตอนล่าง ปราสาทเหล่านี้สร้างขึ้นตามคติความเชื่อในศาสนาฮินดูและพุทธศาสนามหายาน มีสถาปัตยกรรมและลวดลายแกะสลักที่งดงามวิจิตรบรรจง และควรค่าแก่การไปเยี่ยมชมสักครั้งค่ะ

นี่คือ 10 ปราสาทหินขอมโบราณที่สำคัญในประเทศไทย:


อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง (จังหวัดบุรีรัมย์)

ความสำคัญ: เป็นเทวสถานในศาสนาฮินดู ลัทธิไศวนิกาย สร้างขึ้นบนปากปล่องภูเขาไฟที่ดับแล้ว เป็นปราสาทที่โดดเด่นเรื่องสถาปัตยกรรมและปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ขึ้นและตกตรง 15 ช่องประตูปราสาทปีละ 4 ครั้ง

จุดเด่น: ปราสาทประธานที่งดงาม ระเบียงคด ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ที่มีชื่อเสียง และบันไดทางขึ้นอันยิ่งใหญ่


ปราสาทเมืองต่ำ (จังหวัดบุรีรัมย์)

ความสำคัญ: ตั้งอยู่ไม่ไกลจากปราสาทพนมรุ้ง เป็นปราสาทขนาดเล็กกว่าแต่มีความสง่างามและสมบูรณ์ มีสระน้ำล้อมรอบและมีพญานาคห้าเศียรที่มุมสระน้ำ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์

จุดเด่น: การจัดผังที่งดงามตามจักรวาลคติ สถาปัตยกรรมที่อ่อนช้อย และความเงียบสงบ


อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย (จังหวัดนครราชสีมา)

ความสำคัญ: ถือเป็นปราสาทหินขอมที่ใหญ่ที่สุดและสมบูรณ์ที่สุดในประเทศไทย สร้างขึ้นตามคติจักรวาลของศาสนาพุทธมหายาน เป็นปราสาทแห่งเดียวที่หันหน้าไปทางทิศใต้ ซึ่งผิดจากปราสาทขอมส่วนใหญ่

จุดเด่น: ปรางค์ประธานขนาดใหญ่แกะสลักอย่างวิจิตร ลวดลายบนหน้าบันและทับหลังที่บอกเล่าเรื่องราวพุทธประวัติ


ปราสาทสด๊กก๊อกธม (จังหวัดสระแก้ว)

ความสำคัญ: เป็นปราสาทหินขนาดใหญ่และสำคัญที่สุดในภาคตะวันออกของไทย สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 16 ในลัทธิไศวนิกาย มีการค้นพบจารึกสด๊กก๊อกธมที่กล่าวถึงการสถาปนาราชวงศ์และพระราชกรณียกิจของกษัตริย์ขอม

จุดเด่น: สถาปัตยกรรมที่สง่างาม รายละเอียดการแกะสลักที่ปรากฏ และเป็นโบราณสถานที่สะท้อนอารยธรรมขอมได้อย่างชัดเจน


กลุ่มปราสาทตาเมือน (จังหวัดสุรินทร์)

เป็นกลุ่มปราสาท 3 หลัง เรียงลำดับจากขนาดใหญ่ไปเล็ก อยู่ใกล้กัน ประกอบด้วย:

ปราสาทตาเมือนธม: เป็นปราสาทขนาดใหญ่ที่สุดในกลุ่ม มักเรียกว่า "ปราสาทหลัก" มีความซับซ้อนของแผนผังและมีลวดลายจำหลักงดงาม

ปราสาทตาเมือนโต๊ด: เป็นอโรคยาศาล หรือโรงพยาบาลในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7

ปราสาทตาเมือน (บายกรีม): เป็นธรรมศาลา หรือที่พักคนเดินทางและศาสนสถาน

ความสำคัญ: แสดงให้เห็นถึงการจัดระบบเส้นทางคมนาคมและสถานพยาบาลในสมัยขอมโบราณ


ปราสาทพนมวัน (จังหวัดนครราชสีมา)

ความสำคัญ: เป็นปราสาทหินขนาดใหญ่ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งในภาคอีสาน สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 16 โดยได้รับอิทธิพลจากศิลปะแบบบาปวน

จุดเด่น: มีกำแพงแก้วและระเบียงคดล้อมรอบ ปรางค์ประธานมีขนาดใหญ่และมีลวดลายแกะสลักที่สวยงาม


ปราสาทเปือยน้อย (จังหวัดขอนแก่น)

ความสำคัญ: เป็นปราสาทขอมที่สมบูรณ์ที่สุดในจังหวัดขอนแก่น สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 17 เพื่อเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดู

จุดเด่น: ตัวปราสาทสร้างด้วยหินทรายและศิลาแลง มีปรางค์ประธานที่งดงาม และมีกำแพงแก้วล้อมรอบ


ปราสาทศีขรภูมิ (จังหวัดสุรินทร์)

ความสำคัญ: เป็นปราสาทที่มีลักษณะเด่นคือปรางค์ 5 องค์เรียงกันบนฐานเดียวกัน สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 17 สันนิษฐานว่าเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดู ลัทธิไศวนิกาย

จุดเด่น: ศิลปะแบบบาปวนผสมผสานกับอิทธิพลของนครวัด ลวดลายแกะสลักบนหน้าบันและทับหลังมีความละเอียดและสวยงาม


ปราสาทสระกำแพงใหญ่ (จังหวัดศรีสะเกษ)

ความสำคัญ: เป็นปราสาทขอมขนาดใหญ่ที่มีความสมบูรณ์มากอีกแห่งหนึ่ง สร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 16 เพื่อถวายพระอิศวร และต่อมาได้เปลี่ยนเป็นศาสนสถานในพุทธศาสนา

จุดเด่น: มีปรางค์ประธาน 3 องค์บนฐานเดียวกัน มีวิหารหรือบรรณาลัยอยู่ด้านหน้า และมีระเบียงคดล้อมรอบ


ปราสาทเมืองสิงห์ (จังหวัดกาญจนบุรี)

ความสำคัญ: เป็นปราสาทหินขอมเพียงแห่งเดียวในภาคตะวันตกของประเทศไทย แสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของอาณาจักรขอมที่แผ่ขยายมายังภูมิภาคนี้ สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7

จุดเด่น: มีรูปปั้นพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร และนางปรัชญาปารมิตา ซึ่งเป็นหลักฐานสำคัญของพุทธศาสนามหายานในสมัยบายน

ปราสาทหินเหล่านี้ไม่เพียงแต่เป็นสถาปัตยกรรมที่น่าทึ่งเท่านั้น แต่ยังเป็นหน้าต่างบานใหญ่ที่เปิดให้เราได้เรียนรู้เรื่องราวทางประวัติศาสตร์ ศิลปะ และความเชื่อของผู้คนในอดีตอีกด้วยค่ะ