วิธีการใช้งานผ้ากันไฟ และวิธีการรับมือกับเหตุการณ์ไฟไหม้

[siritidaphon]

วิธีการใช้งานผ้ากันไฟ และวิธีการรับมือกับเหตุการณ์ไฟไหม้

เพื่อให้การใช้งานผ้ากันไฟเกิดประสิทธิภาพสูงสุด และสามารถรับมือกับเหตุการณ์ไฟไหม้ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ควรทำความเข้าใจทั้งวิธีการใช้งานผ้ากันไฟ และขั้นตอนการรับมือกับเหตุการณ์ไฟไหม้โดยรวม ดังนี้:

A. วิธีการใช้งานผ้ากันไฟ (Fire Blanket)
ผ้าห่มกันไฟ (Fire Blanket) เป็นอุปกรณ์ที่ออกแบบมาเพื่อดับไฟขนาดเล็กที่เพิ่งเริ่มต้น และควบคุมได้ง่าย เช่น ไฟไหม้ในกระทะน้ำมัน, ถังขยะ, หรือไฟไหม้เสื้อผ้า

หลักการทำงาน: ผ้าห่มกันไฟจะทำหน้าที่ ตัดการไหลเวียนของออกซิเจน ออกจากเชื้อเพลิง ทำให้ไฟที่ขาดออกซิเจนดับลง

วิธีการใช้งาน (โดยทั่วไป):

ตั้งสติและประเมินสถานการณ์: ก่อนอื่นต้องตั้งสติให้ดี และประเมินว่าไฟที่ไหม้นั้นเป็นไฟขนาดเล็กที่สามารถควบคุมได้ด้วยผ้าห่มกันไฟจริง ๆ หากไฟลุกลามใหญ่โตเกินกว่าจะควบคุมได้ ให้รีบหนีออกจากพื้นที่ทันที

หยิบผ้าห่มกันไฟ:
ผ้าห่มกันไฟมักจะถูกเก็บอยู่ในซองหรือกล่องที่มีสายดึงสองเส้นยื่นออกมา
ใช้มือทั้งสองข้างจับที่ปลายสายดึง โดยให้มืออยู่ด้านหลังผ้า (เพื่อป้องกันมือจากความร้อน)
ดึงผ้าห่มกันไฟออกจากซองด้วยความรวดเร็วและใจเย็น
กางผ้าออกให้กว้าง: กางผ้าห่มกันไฟออกให้กว้างที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพื่อให้ครอบคลุมพื้นที่ไฟไหม้
ป้องกันตัวเอง: ยกผ้าห่มขึ้นให้บังใบหน้าและลำตัวของคุณ โดยให้ปลายผ้าด้านบนเลยศีรษะเล็กน้อย เพื่อป้องกันความร้อนและเปลวไฟ (ทำตัวเหมือนเป็นโล่กำบัง)
เข้าหาไฟอย่างระมัดระวัง: ค่อยๆ ก้าวเข้าหาไฟอย่างช้าๆ และระมัดระวัง โดยให้แน่ใจว่าเท้าของคุณมั่นคง และผ้าห่มยังคงเป็นเกราะป้องกันอยู่

วางผ้าคลุมลงบนไฟ:
เริ่มวางผ้าจาก ด้านใกล้ตัวคุณก่อน แล้วค่อยๆ วางผ้าลงไปข้างหน้า เพื่อคลุมแหล่งกำเนิดไฟให้มิดชิดที่สุด และตัดออกซิเจน
ห้ามโยนผ้าลงไปบนไฟ: เพราะจะทำให้ลมที่เกิดจากการโยนไปพัดพาออกซิเจนเข้าสู่ไฟ และทำให้เปลวไฟลุกท่วมขึ้นมาได้
คลุมไฟให้แน่น: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าผ้าคลุมแหล่งกำเนิดไฟทั้งหมดแน่นหนา ไม่มีช่องว่างให้ออกซิเจนเข้าไปได้

ทิ้งผ้าไว้บนไฟ:
ปล่อยผ้าห่มกันไฟคลุมไฟไว้ อย่างน้อย 15-20 นาที หรือจนกว่าคุณจะแน่ใจว่าไฟดับสนิทและเชื้อเพลิงเย็นลงแล้ว ห้ามยกผ้าออกเร็วเกินไป เพราะไฟอาจปะทุขึ้นมาใหม่ได้
หากเป็นไฟไหม้กระทะน้ำมัน หรืออุปกรณ์ไฟฟ้า ให้ ปิดแหล่งกำเนิดเชื้อเพลิง (เช่น ปิดเตาแก๊ส, ดึงปลั๊กไฟ) ทันทีที่ทำได้โดยปลอดภัย
ข้อควรระวังในการใช้งานผ้าห่มกันไฟ:

ห้ามใช้น้ำดับไฟไหม้น้ำมัน/ไฟฟ้า: การใช้น้ำดับไฟไหม้น้ำมันหรืออุปกรณ์ไฟฟ้าจะยิ่งทำให้อันตรายเพิ่มขึ้น (น้ำมันกระเด็น, ไฟฟ้าลัดวงจร)
อย่าเสี่ยงชีวิต: หากไฟลุกลามใหญ่โต หรือมีควันหนาแน่น อย่าพยายามดับเอง ให้รีบอพยพออกจากพื้นที่ทันที
ตรวจสอบสภาพผ้า: ควรตรวจสอบผ้าห่มกันไฟเป็นประจำ หากพบว่าชำรุด ฉีกขาด หรือผ่านการใช้งานแล้ว ควรเปลี่ยนใหม่ทันที


B. วิธีการรับมือกับเหตุการณ์ไฟไหม้ (โดยรวม)

การรับมือกับเหตุการณ์ไฟไหม้ในอาคารบ้านเรือนหรือโรงงาน มีหลักการพื้นฐานที่เรียกว่า "หนี แจ้ง ดับ" (Race) หรือ "ดับ หนี แจ้ง" ขึ้นอยู่กับสถานการณ์

1. ประเมินและตั้งสติ: เมื่อได้ยินเสียงสัญญาณเตือนไฟไหม้ หรือพบเหตุไฟไหม้ สิ่งแรกคือการตั้งสติและประเมินสถานการณ์

2. ขั้นตอน "ดับ หนี แจ้ง" (สำหรับไฟขนาดเล็กที่ควบคุมได้):

ดับ (Extinguish):

ถ้าไฟมีขนาดเล็กมาก เพิ่งเริ่มต้น และคุณมีความมั่นใจว่าจะดับได้ด้วยตัวเอง (เช่น ไฟไหม้กระทะเล็กๆ, ไฟไหม้ในถังขยะ)
ใช้ผ้าห่มกันไฟ (ตามวิธีข้างต้น) หรือใช้ถังดับเพลิงที่ถูกต้องและถูกประเภท (จำไว้ว่า "PASS" - Pull, Aim, Squeeze, Sweep)
สิ่งสำคัญที่สุด: อย่าเสี่ยงชีวิต หากไม่มั่นใจว่าจะดับได้ อย่าพยายามดับด้วยตัวเอง

หนี (Evacuate):

หากไฟลุกลามใหญ่โต มีควันหนาแน่น หรือคุณไม่มั่นใจว่าจะดับได้ ให้ "หนี" ทันที
เตือนผู้อื่น: ตะโกนบอกคนในบ้าน/อาคารให้ทราบถึงเหตุไฟไหม้ และรีบอพยพ
ใช้เส้นทางที่ปลอดภัย: ใช้เส้นทางหนีไฟที่วางแผนไว้ และเป็นเส้นทางที่ปลอดควัน/เปลวไฟ
คลานต่ำ: หากมีควันเยอะ ให้คลานต่ำติดพื้น เพราะอากาศบริสุทธิ์และควันน้อยจะอยู่ต่ำกว่า
สัมผัสลูกบิดประตู: ก่อนเปิดประตู ให้ใช้หลังมือแตะลูกบิดประตู หากร้อนจัด ห้ามเปิดเด็ดขาด เพราะอีกด้านอาจมีไฟลุกไหม้รุนแรง ให้หาทางหนีอื่น
ปิดประตู: เมื่อทุกคนหนีออกมาแล้ว ให้ปิดประตูที่ห้อง/บริเวณที่เกิดไฟไหม้ เพื่อสกัดกั้นการลุกลามของไฟและควัน (แต่ห้ามล็อคกุญแจ)
ห้ามใช้ลิฟต์: ในกรณีไฟไหม้ ห้ามใช้ลิฟต์เด็ดขาด เพราะอาจติดค้าง หรือลิฟต์อาจกลายเป็นปล่องควัน
ไปยังจุดรวมพล: ไปยังจุดรวมพลที่กำหนดไว้ภายนอกอาคาร และนับจำนวนคนว่าครบหรือไม่

แจ้ง (Notify/Call):

เมื่อออกมาจากอาคารได้อย่างปลอดภัยแล้ว ให้ โทรแจ้งหน่วยดับเพลิงทันที ที่เบอร์ 199 (ในประเทศไทย)
ให้ข้อมูลที่จำเป็น: สถานที่เกิดเหตุ, ลักษณะไฟไหม้, มีคนติดอยู่หรือไม่
รอเจ้าหน้าที่: ห้ามกลับเข้าไปในอาคารจนกว่าเจ้าหน้าที่จะอนุญาต


3. การเตรียมความพร้อมล่วงหน้า:

ติดตั้งเครื่องตรวจจับควัน (Smoke Detector): ติดตั้งในจุดที่เหมาะสมและทดสอบการทำงานเป็นประจำ
จัดเตรียมอุปกรณ์ดับเพลิง: เช่น ผ้าห่มกันไฟ และถังดับเพลิงชนิดที่เหมาะสม
วางแผนเส้นทางหนีไฟ: วางแผนเส้นทางหนีไฟอย่างน้อย 2 เส้นทางจากแต่ละห้อง และฝึกซ้อมกับคนในบ้าน/โรงงาน
กำหนดจุดรวมพล: กำหนดจุดรวมพลที่ปลอดภัยและอยู่ห่างจากอาคาร
ความรู้พื้นฐาน: เรียนรู้วิธีการใช้อุปกรณ์ดับเพลิง และทำความเข้าใจเรื่องความปลอดภัยจากอัคคีภัย
การมีสติ ความรู้ และอุปกรณ์ที่เหมาะสม จะช่วยเพิ่มโอกาสในการเอาชีวิตรอดและลดความเสียหายจากเหตุการณ์ไฟไหม้ได้อย่างมาก